Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
BİLGİ TALEP FORMU

Çocuk ve Yaratıcılık

İçerik Rehberi

Yaratıcılık; her bireyde var olan ve insan yaşamının her bölümünde bulunabilen bir yeti, günlük yaşamdan bilimsel çalışmalara dek uzanan geniş bir alanı içine alan süreçler bütünü, bir tutum ve davranış biçimidir. En genel anlamıyla yaratıcılık; “bilinen şeylerden yeni bir şeyler çıkarmak, özgün bir senteze varmak, sorunlara yeni çözüm yolları bulmak, varlıklar ve olaylar arasında yeni ilişkiler kurmak ve böylece orijinal bir düşünce şeması içinde yeni yaşantı, deneyim, fikir ve ürünler ortaya koymak” şeklinde tanımlanabilir. Bu özelliğin ortaya çıkması çok küçük yaşlara dayanır, fakat gereken önem verilmezse ve çeşitli uyaranlarla desteklenmezse zamanla sahip olduğu potansiyelini kaybedebilir. Bu nedenle erken yaşlarda, eğitimciler ve aileler tarafından çocukların yaratıcılık yeteneğine önem verilmeli ve gelişebilmesi için de desteklenmelidir.

Uzmanlar yaratıcılığın zeka ile ilişkilendirilmemesi gerektiğini, yaratıcılığın diğer zihinsel aktivitelerle doğrudan bir ilişkisinin var olmadığını söylemektedir. Bir diğer yanlışın da yaratıcılığın alanları hakkında var olan dar tanımlamadan ortaya çıktığını eklemektedirler. İnsanların sadece sanatsal aktivitelerde yaratıcı olabileceği düşüncesinin doğru olmadığı, yaratıcılığın bilim ve diğer sosyal alanlarda da var olabileceği düşünülmektedir.

Çocukların Yaratılıcığına Zarar Veren Ebeveyn Davranışları

1-Gözetim

Çocuğun her yaptığı aktiviteyi gözetlemek onun kendisine olan güvenini azaltacak ve yaratıcığına zarar verecektir.

2-Değerlendirmek

Çocuğu sürekli olarak değerlendirmek onun yaratıcılığını bloke etmek anlamına gelir, çünkü çocuklar değerlendirileceklerini bildikleri için yaratıcılık aşamasında kendilerini sınırlayacaklardır.

3-Ödüllendirmek

Çocuğu yaptığı her aktiviteden sonra ödüllendirmek onu bu ödüllere bağımlı hale getirir ve sahip olduğu doğal yaratıcılık hissinin ölmesine neden olur.

 4-Yarıştırmak

Yarıştırıldığını hisseden çocuğun kendine olan güveni azalacak ve başaramama korkusu nedeniyle yaratıcılığı zarar görecektir.

5-Aşırı Kontrol

Üzerinde aşırı derecede kontrol hisseden çocuk yapacağı aktiviteler esnasında bağımsız olmadığını bildiği için istediği gibi hareket edemeyecek ve isteksiz olacaktır.

6-Sınırlanmış Seçim İmkanı

Çocuğunuzun yaratıcılığını desteklemek için gerçekleştirmeniz gereken en önemli unsurlardan biri geniş seçim imkanı sunmaktır, ancak bu sağlanmadığı hatta var olan imkanlar da sınırlanırsa çocuğunuzun yaratıcılığı da bir o kadar sınırlanır.

EBEVEYN OLARAK NELER YAPABİLİRSİNİZ?

Anne ve baba çocuğu ne kadar küçük olursa olsun, onunla oynamalı; ona dokunmalı; onu sesli ve sessiz uyaranlarla tanıştırmalıdır. Dışarıdan aldığı oyuncakları ve materyalleri çocuğa sunmanın yanı sıra evdeki ve çevresindeki malzemeleri kullanarak da yeni ürünler yaratmaya çocuğunu teşvik etmelidir. Bunun için, evde artık olarak nitelendirilecek plastik kutular, renkli dergi sayfaları, kapaklar, artık kumaş, eski giysiler vb. oyun malzemeleri olarak çocuğa sunulmalıdır.

Çocuğun, çevresindeki malzemelerin tüm özelliklerini duyularını kullanarak algılamasına olanak tanınmalıdır. Çocuğa bir çok şeyi keşfedebileceği ve deneyebileceği ortamlar yaratmaya çalışılmalıdır. Çocuğu için yakın ve uzak çevresini tanımasına fırsat verici geziler düzenlemeli; çocuğa neye bakması, neyi görmesi, neyi duyması gerektiği konularında ona yol gösterici olmalı ve böylece çocukta yaratıcılık için çok önemli olan gözlem yapma yeteneği geliştirilmelidir. İstediklerini yapabilmeleri için onlara belirli miktarlarda bağımsızlıklar verilmelidir. Çocuğun bulunduğu ortamda çevre, çok fazla düzenli olmamalı ve çocuğa düzeni koruması için baskı yapılmamalıdır. Çocuğun hayal gücüyle yarattıklarına müdahale edilmemelidir.

Kendi düşüncelerinizle çocuğunuzun düşüncelerine yön vermek yerine çocuğunuzun kendi düşüncesini ortaya çıkarmasına yardımcı olunmalıdır. Çocuk çok fazla eleştirilmemeli, başka çocuklarla kıyaslanmamalıdır. Çocuğunuzun düşünceleri ne kadar olağandışı olsa da bu düşüncelere saygı duyulmalı, eleştirilmemeli ve olduğu gibi kabul edilmelidir. Çocuğun sonu gelmeyen sorularını bıkmadan, onun anlayabileceği düzeyde ve doğru olarak cevaplamalıdır. Sonuçtan çok işleme önem verdiğinizi vurgulayın. Çocuğunuza farklı çözüm yollarını bulabilmesi için zaman verin. Çocuğunuzla beraber zaman geçirirken onun yaratıcılığını destekleyici koşullar oluşturmaya çalışın. Çocuğun kendi başarısını fark etmesi sağlanmalıdır.

Çocukların yaratıcılığı konusunda yapılan yanlışların onların gelişimini de etkileyeceği unutulmamalıdır. Ünlü ressam Picasso’nun “ ben bütün ömrüm boyunca bir çocuğun yaratıcılığına kavuşmak için çabaladım” sözleri bir çocuğun yaratıcılığı hakkında eminim hepimize bir fikir veriyordur…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

DAHA FAZLA İÇERİK

Öğrenciler İçin Kariyer Planlaması Neden Önemli ve Ne Zaman Başlamalı?

Kariyer yolculuğu, çoğu öğrenci için karmaşık ve zaman zaman kafa karıştırıcı bir labirent olabilir. Gençler için geleceğini planlamak, hem akademik…

Özel Okullarda Bursluluk Sınavı

Eğitim hayatının belki de en önemli dönemeçlerinden biri olan bursluluk sınavları, öğrenciler için hem bir fırsat hem de bir meydan…

Okullarda Sürdürülebilirlik Eğitimi: Öğrencilere Çevre Bilinci Kazandırma

Çevre bilinci ve sürdürülebilirlik, günümüz dünyasında giderek daha fazla önem kazanıyor. İklim değişikliği, doğal kaynakların tükenmesi ve çevresel sorunlarla karşı…