AİLE ORTAMINDA STRES VE ÇOCUK
Aile çocukların gelişiminde kuşkusuz en önemli ve vazgeçilmez bir basamaktır. Aileyi etkileyen her türlü olayın çocukta küçük veya büyük etkilerini görmek mümkündür. Örneğin anne babanın kendi çocukluğunda karşılaştığı ölüm olayında, kendi anne babalarının tepkisi onun şu an aynı olay karşısındaki tepkisini belirler.
Herhangi Bir Aile Üyesini ya da Tüm Aileyi Etkileyen Stres Etkenleri Nelerdir?
- Bir yakın ya da arkadaş kaybı
- Taşınma ya da göç
- Ayrılık ya da boşanma
- Ekonomik zorluklar
- Bedensel ya da psikolojik rahatsızlıklar
- Doğal afetler
- Fiziksel ya da cinsel istismar
- Yeni bir kardeşin doğumu
- Çocuktan yüksek beklentiler içinde olma
- Ebeveynlerin yoğun iş temposu veya terfisi
- İkinci evlilikler
- Aşırı koruyucu veya tam tersi yetersiz ilgi ve sevgi paylaşımı
- Toplumu ilgilendiren genel sorunlar vb…
Özellikle aileyi etkileyen stres etkenleri sonucunda anne ve babanın etkilenmesi olağandır. Genel olarak anne ve babada oluşabilecek stres belirtileri aşağıdaki gibidir: Anne-babada depresyon; hayata karşı isteksizlik, kendi kişisel bakımında azalma, uyku ve iştah değişlikleri, çabuk sinirlenme ve tahammülsüzlük, halsizlik ve yorgunluk vb.. Aile üyelerinden birinde bile yaşanacak bu değişikliklerin diğer bireylerin yanı sıra elbette çocuklara da etkisi olacaktır.
Çocuklarda Görülen Strese Dayalı Belirtiler
- Okul başarısında düşme ve arkadaş ilişkilerinde sorunlar
- Çabuk sinirlenme ve tahammülsüzlük
- Sosyal aktivitelere karşı ilgi azalması
- Özgüven düşüşü (ya yapamazsam, ya başarılı olamazsam gibi)
- Çok fazla uyuma veya uyuyamama
- İştah artışı ya da azalması
- Alınganlıkta artış
- Sevdiklerinin başına bir şey gelecek korkusu
- Okula gitmek istememe
- Öfke patlamaları
- Aşırı hareketlilik ya da tam tersi durgunluk
Genel Olarak Yapılması Gerekenler Mümkün olduğunca stres etkenlerinden çocuğu uzak tutmak Anne ve babanın gerektiğinde uzman yardımı alması Çocukta sevgi ve güven duygularının desteklenmesi Okul ve öğretmen işbirliği yapılması Çocuğun davranışlarının gözlemlenmesi Anne ve babanın mümkün olduğunca çocuğa zaman ayırarak duygularını rahatça ifade etmelerini sağlayacak güven ortamını sağlamaları Çocuğun mutlaka sosyal ve sportif aktivitelere yönlendirilmesi Çocuğun moral ve motivasyonunu arttıracak kişilerle bir araya getirilmesi Dinlenmeye ve stres ortamının etkisini azaltan faaliyetlere ailenin tamamının katılımı Çocuğa gösterilen hoşgörünün bu dönemlerde arttırılması ( bu arada istenmeyen davranış biçimleri sergilediğinde dikkatli olunması ) Önceden tahmin edilebilen olası stres durumları için önceden bazı tedbirlerin alınması ve çocukların önceden olaylara sakin ve mantıklı gerekçelerle hazır hale getirilmesi
Şebnem Melek Tosun
Özel Ümraniye Gökkuşağı ilkokulu
Rehber Öğretmeni
Facebook Sayfamız için -> https://www.facebook.com/gokkusagikoleji
